قِلِقِ همکاری با برنامه نویسان
در طی سالها یاد گرفتم که برای هر موردی اعم از طراحی یا بهسازی وبسایت و اپلیکیشن یا هر امر دیگری باید مکاتبه کرد. مکاتبه جنبۀ رسمی دارد ولی این بزرگترین مزیت آن نیست, بزرگترین مزیت مکاتبه اینست که ماندگار است. مکاتبه را می توان ثبت و بازخوانی کرد و بدین وسیله عریضۀ خود را به طرف دیگر اثبات کرد. صحبت شفاهی و تلفنی روش بسیار اشتباهی برای ادارۀ کسب و کار است چرا که صحبت ها می توانند از یاد بروند یا از صحبتها برداشتهای گوناگون شود که بعداً مشکل آفرین و حتی هزینۀ مالی ایجاد کند. بعلاوه اینکه صحبت نسبت به مکاتبه غیر ارادی تر است به این مفهوم که در مکاتبه امکان ندارد غیرتعمدی مطلبی نوشت که باعث آزار طرف مقابل شود ولی در شفاهی این مشکل بسیار محتمل تر است. مخلص کلام اینکه به هزار و یک دلیل مکاتبه کنید تا گرفتار درگیری و اتلافهای زمانی و پولی آتی نشوید.
نکته ای که بطور اخص بایستی دربارۀ برنامه نویسان بخاطر بسپارید ( و من طول کشید تا با سعی و خطا و تحملِ هزینه های مازاد آنرا یاد بگیرم) اینست که برنامه نویسان به هیچ وجه اهل تفسیر نیستند. آنچه که از برنامه نویس می خواهید را باید دقیق و بصورت تفسیرناپذیری برای ایشان نوشته و ارسال کنید. یک برنامه نویس خوب کسی است که اهل تفسیر نیست و دقیقاً آنچه که از وی را خواسته اید اجرا کند. حتی می توانید فراتر از مکاتبه رفته و آن چیزی که در وبسایت می خواهید را با فتوشاپ یا اگر بلد نیستید با طراحی قلم روی کاغذ بطور نسبی به برنامه نویس نشان دهید تا متوجه منظور شما بشود زیرا یک تصویر معادل سیصد کلمه ارزش دارد.
اگر می خواهید به همکاری بلند مدت تان با یک تیم حرفه ایِ طراحِ وبسایت (منظورم یک تیم حرفه ای و مسئولیت پذیر است نه شرکتهائی که وبسایت پنج میلیون تومانی مشکل دار می فروشند و از زیر بار خدمات پس از فروش ان شانه خالی می کنند) آسیبی وارد نشود, به هیچ وجه تلاش نکنید که حق برنامه نویسان را تضییع کنید. همکاری درازمدت یک نوع بیمه برای کسب و کار است, برای هر کسب و کاری. همکاری درازمدت با یک تیم نسبت به رقبائی که دائماً تیم عوض می کنند بطور محسوسی هزینه های شما را در گذر زمان کاهش می دهد. وقتی همکاری شما بلند مدت بوده است, حتی می توانید نصف شب با طراحان وبسایت تماس بگیرید و آنها را از خواب بیدار کنید تا مشکلی که برای وبسایت شما پیش آمده است را حل کنند ولی اگر دائماً تیم عوض می کنید, باید منتظر اتمام داستان سرائی منشی تلفنی شرکت باشید تا پیام بگذارید تا پس از اتمام تعطیلات نوبت به رسیدگی به مشکل وبسایت شما نیز برسد.

همکاری بلند مدت با تیم برنامه نویسی و طراحی وبسایت دو مزیتِ مهمِ دیگر نیز دارد که یکی از آنها فنی و دیگری اقتصادی است. دربارۀ مزیتِ فنی مقدمتاً بایستی عرض کنم که وقتی شما یک امکان (مثلاً امکانِ فیلتر قیمتِ محصولات) را از برنامه نویس خود می خواهید که کدنویسی کرده و بر روی وبسایت شما اِعمال کند, برخلاف تصورِ اکثریتِ مردم یک روشِ کدنویسی برای تولید آن امکان وجود ندارد و ممکن است دهها روش برای نیل به آن مقصود (در همان زبان برنامه نویسی) وجود داشته باشد. وقتی شما برنامه نویسیِ وبسایتِ خود را به یک شخص یا شرکتی می سپارید یا یک وبسایتِ آماده می خرید, بر خلافِ تصورتان از شرایط که سورس کد را دارید و کار اوکی و تمام است و تیم جدیدِتان درخواستهای آتیِ شما را روی آن سورس کد که تیم قبلی نوشته است اِعمال می کند, این تصوّر اشتباهِ استراتژیکیِ محض بوده و به این راحتی ها هم نیست چون سَبکِ برنامه نویسیِ یک برنامه نویس ممکن است برای یک برنامه نویسِ دیگر بکلّی یا نسبتاً قابل فهم نباشد و شما با مشکل بزرگی روبرو شوید بنحوی که سورس کدِ شما کلاً یا قِسماً قابل تغییر و تنظیم توسط تیم جدید طراحان و برنامه نویسان نباشد یا دستکاری آن چه از نظر مالی و چه زمانی هزینه برتر از نوشتن یک کد جدید باشد. به این دلیل تلاش کنید با کسانی که وبسایت شما را برنامه نویسی کرده اند به همکاری ادامه دهید زیرا ایشان بسیار سریع و راحت تغییرات مورد نظر شما را اِعمال کرده و باگ ها را پیدا می کنند تا اشخاصِ حتّی بسیار کاردرستِ دیگر. زمانی که اپلیکیشن کنتور را ایجاد می کردم دقیقاً به این مشکل برخوردم و کلی پول و زمان را از دست دادم یعنی حدود شش میلیون تومان در 11 سال قبل! 2 تا سورس کد داشتم که هیچکس آنها را گردن نمی گرفت و عملاً تبدیل به هیچ شده بودند. مزیت دومِ همکاریِ بلند مدت با تیم برنامه نویسی و طراحی وبسایت اینست که اگر کسب شما پا گرفت و خواستید توسعه ای بزرگ به کسب و کار خود دهید که نیازمندِ سرمایه گذاریِ سنگین است, فرشتگان سرمایه گذاری یا اَنجِل ها یا VC ها یک فاکتور مهم برای سرمایه گذاری روی کسب شما دارند و آن اینست که سابقۀ همکاری شما با تیم برنامه نویس و طراح سایت فعلی چقدر است و معمولاً به همکاری های زیر سه سال زیاد برای سرمایه گذاری خوشبین نیستند. از اینرو برای آنکه فرصت سرمایه گذاریِ سنگین توسط سرمایه گذاران را برای توسعۀ انفجاری کسب و کار خود از دست ندهید, توصیه می کنم با یک تیم خوب و ریشه دار, همکاری بلند مدت داشته باشید.
دو خاطره از مزایای همکاری بلندمدت بنویسم و این سیاهه را تمام کنم. من قبل از تیم کنونی که حدود ده سال و کمی بیشتر است که با ایشان همکاری دارم, با سه تیم همکاری کردم و متاسفانه به مشکلات زیادی برخوردم و کلی هم پول از دست دادم چون باصطلاح دیر آمده بودند و می خواستند زود هم بروند. نهایتاً با یک تیم از کاشان که صدها کیلومتر از من دورتر بود آشنا شدم و بیش از یک دهه است که با ایشان همکاری دارم بدون اینکه یکبار به دیدار حضوری نیازی بوده باشد. در یکی از مواردی که برای وبسایت مشکلی پیش آمده بود, مدیر شرکت درحالیکه پدر ایشان بعلت بیماری کرونا بستری بودند, از طریق لپتاپ خود و در بیمارستان مشکل وبسایتم را حل کرد. در خاطرۀ مهم دیگر, برای وبسایت دیجی فروش (قلی بابای سابق) امکانات نقشۀ GPS می خواستم. نقشه ای که تمامی خیابانها و کوچه ها و یکطرفه و دوطرفه بودن خیابانهای تهران را به کاربر نشان دهد و علاوه بر این کاربر را مانند نقشۀ امروزی گوگل به مقصد مورد نظر راهنمائی ترافیکی کند. با یک متخصص امور نقشه و GPS صحبت کرده و مشخصات موردی که می خواهم را با تلگرام برایش ارسال کردم. قیمت داد 300 میلیون تومان و البته این قیمت برای حدود چهار الی پنج سال قبل است. برنامه نویسم وقتی موضوع را شنید گفت یکی دو روز فرصت بده. بعد یکی دو روز این کار را با حدود پانزده میلیون تومان برایم انجام داد. 300 میلیون کجا و 15 میلیون کجا! اینست تفاوت بین همکاری درازمدت و وفاداری حرفه ای با همکاری با تیمهائی که دیر می آیند و زود می روند و ناپدید می شوند. در مورد نقشه بایستی ذکر کنم که برنامۀ دیوار چنین نقشه ای را کمتر از یکسال است که به رستۀ املاک خود افزوده است درحالیکه قلی بابای سابق (دیجی فروش امروز) حداقل چهار سال قبل به این امکان تجهیز شده بود.
برای جمع بندی خلاصه کنم که برای هر امرِ کاری مکاتبه کنید و همکاری تان را روی همکاری بلندمدت برنامه ریزی کنید و نه روی همکاری های مدلِ "بزن و در روی" کوتاه مدت که مخصوص افراد بی تدبیر و سطحی نگر است.
موفق باشید.